Laten we de 7 basisemoties eerst eens nader bekijken.

Je leest ongetwijfeld verschillende aantallen qua basisemoties. Dat klopt. Oorspronkelijk dacht men dat er 5 basisemoties zijn. Echter onderzoek hiernaar is doorgegaan. Paul Ekman onderzocht bij allerlei culturen en zelfs stammen die nog primair leven, welke emoties door iedereen herkend worden. Hij noemt ze zelf de universele emoties. Onderstaand vind je de emoties zoals hij ze beschreven heeft.

Vervolgens vind je een onderdeel hoe we bepaalde emoties kunnen transformeren vanuit Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP).

Basisemotie woede

Woede is een van de basisemoties die ontstaat wanneer jij of iemand anders zich oneerlijk of onrechtvaardig behandeld voelt. Het kan ook voortkomen uit frustratie, bedreiging of hulpeloosheid. Woede gaat meestal gepaard met een verhoging van de hartslag en de bloeddruk, en met andere lichamelijke veranderingen zoals meer zweten en een gevoel van spanning in het lichaam. De meest voorkomende reactie op woede is agressie of terugtrekking.

Basisemotie minachting

Minachting is een van de basisemoties die wordt gekenmerkt door gevoelens van superioriteit of minachting voor een ander. Het impliceert vaak een gebrek aan respect voor andermans gedachten, overtuigingen of kwaliteiten. Mensen die minachting voelen, kunnen dit gevoel uiten door verbale beledigingen, afwijzend gedrag, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen zoals grijnzen of met de ogen rollen. Minachting kan gezien worden als een vorm van passieve agressie.

Basisemotie walging

Walging is een van de basisemoties die wordt gekenmerkt door weerzin of afkeer van iets dat onaangenaam of moreel verwerpelijk is. Walging wordt typisch veroorzaakt door het zien, ruiken, proeven, de textuur, het geluid, de gedachte of de suggestie van iets dat ons beledigt of afstoot; het kan ook worden veroorzaakt door morele overwegingen, zoals wanneer onaangename informatie wordt gepresenteerd over iemands onethisch gedrag. Walging kan leiden tot vermijdingsgedrag, zoals het niet willen aanraken van een bepaald voorwerp omdat het ons doet walgen.

Basisemotie plezier

Plezier is een van de basisemoties die we ervaren als we activiteiten ondernemen die ons plezier geven, zoals ons favoriete eten, luisteren naar muziek waar we van houden en grappen en grollen die we met elkaar hebben. En zo veel meer waar uit we plezier en lol halen. Plezier resulteert gewoonlijk in gevoelens van tevredenheid en ontspanning die stressniveaus helpen verminderen en het algemene welzijn verbeteren.

Basisemotie angst

Angst is een van de basisemoties die wordt gekenmerkt door gevoelens van angst, veroorzaakt door de verwachting van gevaar en/of schade door een waargenomen bron (echt of ingebeeld). Angst leidt vaak tot fysiologische veranderingen, zoals een verhoogde hartslag en ademhaling, zwetende handpalmen en trillende handen; het kan ook leiden tot cognitieve veranderingen, zoals moeite om zich op de taak te concentreren doordat gedachten over mogelijke bedreigingen ons in beslag nemen. Angst kan leiden tot vermijdingsgedrag, zoals wegblijven van plaatsen waar gevaar zou kunnen bestaan, ook al is er geen feitelijk bewijs dat daar gevaar bestaat.

Basisemotie verdriet

Verdriet is een van de basisemoties die wordt gekenmerkt door gevoelens van teleurstelling en wanhoop in reactie op negatieve gebeurtenissen in iemands leven (bv. verlies) of emotionele leegte zonder vreugde/geluk die het gevolg kan zijn van verschillende factoren, waaronder eenzaamheid/isolement van anderen). Verdriet is ook in verband gebracht met lichamelijke symptomen zoals vermoeidheid/moeheid als gevolg van een verminderd energieniveau dat samenhangt met depressie/lage stemmingen. Veel voorkomende reacties zijn het zoeken van troost door met anderen te praten over wat men ervaart (steun zoeken), het ondernemen van activiteiten om de geest op te heffen (bv. lichaamsbeweging), huilen/proberen zichzelf af te leiden van intense emoties in verband met verdriet, enz.

Basisemotie verrassing

Verrassing tenslotte is een de basisemoties die gekenmerkt wordt door verbazing die plotseling kan ontstaan door onverwachte gebeurtenissen die zich van buitenaf voordoen (bv. harde geluiden) of van binnenuit (bv. plotselinge realisatie). Verrassing leidt gewoonlijk tot fysieke reacties zoals wijd opengesperde ogen samen met cognitieve reacties zoals verwarring als gevolg van een beperkt begrip van wat er net is gebeurd; verrassing kan mensen er ook toe aanzetten defensieve actie te ondernemen als zij vrezen dat de gebeurtenis die hen verrast, hen schade kan berokkenen.

Fijne emoties

Sommige basisemoties zijn fijn zoals plezier, geluk en vrolijkheid. Maar de andere emoties willen we soms liever vanaf. Echter diverse emoties hebben een signaalfunctie. Als je geëmotioneerd raakt om wat voor reden dan ook. Dan wordt er intern iets bij je geraakt. Een waarde of een criterium die overschreden wordt. Denk aan boos. Dat betekent dat er iemand waarschijnlijk over een grens van jou gaat. Of verdriet, dan kan het zijn dat je iets verliest, denk aan een geliefde.

Manager van je 7 basisemoties

Hoe ga je met je emoties om? Wel uiten of niet uiten?

Vaak is dit afhankelijk van een bepaalde situatie. Is er vertrouwen, is het veilig of wil je een conflict vermijden. Maak je van je hart een moordkuil of niet, of slik je je boosheid in?

Op het moment dat je de emotie herkent is de ervaring misschien weer verdwenen of afgezwakt.

Bewust worden van de gedachte die eraan voorafging is, zoals gezegd, een eerste belangrijke stap. Als je het criterium dat er mee samenhangt ontdekt kun je die een andere belangrijkheid geven in de hiërarchie. Binnen ons werk met NLP gebruiken we dan bepaalde technieken zoals het her-prioriteren van je criteria.

Je kunt emoties hanteren door gebruik te maken van de metapositie. Dit wil zeggen van een afstand jezelf gadeslaan, alsof je iemand anders bent. Bij de NLP Practitioner opleiding zijn er ook een aantal manieren om veranderingen tot stand te brengen. De volgende technieken zijn hierbij belangrijke hulpmiddelen.

Associatie/ Dissociatie

Bij associatie neemt de intensiteit van de emotie toe. Bij dissociatie neemt de intensiteit af.

Submodaliteiten

• Door ernaar te kijken en van je af te schuiven, wordt de invloed minder en ben je in staat andere informatie toe te laten.

Ankeren

Er zijn verschillende ankertechnieken waarbij je werkt met triggers (gekoppeld aan de emotie). Het neurologische systeem zorgt voor nieuwe verbindingen, die weer invloed hebben op het gedrag in een bepaalde situatie.

Chunken (de informatie opdelen in brokstukjes)

Door een overweldigende emotie of gebeurtenis in kleine onderdelen uiteen te halen verandert de betekenis. Dit kan door middel van taal maar ook met behulp van metaforen of beeldspraak.

Reframen

Verbaal Herkaderen, de positieve intentie van je emotie ontdekken. Met de een bepaalde procedure die we Spatial Reframing noemen kun je heel effectief werken aan ambivalente emoties; je benadert emoties als delen.

Relativeren

Door middel van grapjes, humor, spraakpatronen die rechtstreeks tot het onbewuste gericht zijn kun je emoties snel en effectief veranderen.

Met je 7 basisemoties of andere emoties aan de slag

Mocht bovenstaande je aanspreken en wil je met je emoties aan de slag neem dan contact met ons op.